استراتژی اسپرد مورب با اختیار خرید یکی از روشهای هوشمندانه و پربازده در معاملات آپشن است که برای بازارهای صعودی آرام و برای معاملهگرانی که به دنبال سودآوری پایدار هستند، طراحی شده است.
این استراتژی با ترکیب مزایای کلندر اسپرد و دریافت پریمیومهای دورهای، امکان مدیریت ریسک و کسب سود پایدار را فراهم میکند و برای معاملهگران حرفهای ابزار مهمی در کنترل نوسانات و بهرهگیری از ارزش زمانی آپشنها محسوب میشود، که با ترکیب هوشمندانه تفاوت سررسید و قیمت اعمال، امکان کسب درآمد دورهای، کنترل ریسک و استفاده مؤثر از ارزش زمانی اختیارها را فراهم میکند.
استراتژی اسپرد مورب با اختیار خرید چیست؟
استراتژی اسپرد مورب با اختیار خرید (Diagonal Call Spread) بهطور ویژه برای شرایطی طراحی شده که قیمت سهم بهتدریج رشد میکند و نوسانات غیرمنتظره محدود هستند و از اختلاف ارزش زمانی میان دو قرارداد سود ایجاد میکند. ترکیبی از دو قرارداد اختیار خرید با سررسید متفاوت و قیمت اعمال متفاوت است.
ساختار استراتژی اسپرد مورب با اختیار خرید:
خرید اختیار خرید بلندمدت (Long Call): یک اختیار خرید بلندمدت با قیمت اعمال پایینتر خریداری میشود.
- سررسید: بلندمدت (چند ماهه)
- قیمت اعمال: پایینتر یا نزدیک به قیمت فعلی سهم (ATM یا ITM)
- پرداخت پریمیوم بیشتر
- ایجاد پتانسیل سود از رشد قیمت سهم
- محدود کردن ریسک کلی معامله
- حفظ ارزش زمانی در بازه طولانیتر
فروش اختیار خرید کوتاهمدت (Short Call): همزمان یک اختیار خرید کوتاهمدت با قیمت اعمال بالاتر فروخته میشود.
- سررسید: کوتاهمدت (معمولاً یکماهه)
- قیمت اعمال: بالاتر از قیمت اعمال اختیار خریداریشده
- دریافت پریمیوم نقدی
- کسب درآمد دورهای از پریمیوم
- استفاده از افت سریع ارزش زمانی
- کاهش هزینه خالص موقعیت
استراتژی اسپرد مورب با اختیار خرید ترکیب کدام ساختارهاست؟
استراتژی اسپرد مورب با اختیار خرید در واقع ترکیبی از سه استراتژی شناختهشده است:
- کالندر اسپرد که از اختلاف در سررسیدها و سودآوری از کاهش ارزش زمانی اختیار کوتاهمدت بهره میبرد.
- اسپرد عمودی که از اختلاف در قیمت اعمال و کنترل ریسک و محدودسازی زیان.
- کاورد کال پوششدار که از فروش اختیار خرید روی اختیار خرید بلندمدت درآمد پریمیومی ایجاد میکند، بدون خرید سهم پایه.
بهدلیل چنین ترکیبی، استراتژی اسپرد مورب با اختیار خرید به معاملهگر اجازه میدهد در حالی که از روند صعودی تدریجی سهم بهرهمند میشود، درآمد مستمری نیز از فروش اختیارهای کوتاهمدت به دست آورد. پس از پایان هر دوره و انقضای اختیار کوتاهمدت، معاملهگر میتواند مجدداً اختیار جدیدی بفروشد و این فرآیند تا سررسید نهایی اختیار بلندمدت ادامه پیدا کند.
منطق و نحوه عملکرد استراتژی اسپرد مورب با اختیار خرید
منطق اصلی استراتژی اسپرد مورب با اختیار خرید بر سه اصل استوار است:
- تفاوت سررسیدها (Time Spread): اختیار کوتاهمدت سریعتر دچار افت ارزش زمانی میشود و معمولا بیارزش منقضی میگردد.
- تفاوت قیمت اعمال (Price Spread): افزایش تدریجی ارزش اختیار بلندمدت با قیمت اعمال بالاتر اختیار فروختهشده، احتمال اعمال آن را کاهش میدهد.
- درآمد دورهای از فروش اختیار: (دریافت پریمیومهای پیدرپی) پس از انقضای اختیار کوتاهمدت، معاملهگر میتواند مجدداً اختیار جدیدی بفروشد، ساختار را بهروزرسانی (Roll) کند و جریان درآمدی ایجاد کند. این فرآیند تا زمان سررسید نهایی اختیار بلندمدت قابل تکرار است.
چرا این ترکیب هوشمندانه است؟
✔ همزمان از روند قیمت و زمان سود میبرد.
✔ ریسک آن محدود به هزینه اولیه است.
✔ انعطافپذیری بالایی در مدیریت دارد.
✔ مناسب بازارهای بدون نوسان شدید است.
بهترین زمان استفاده از استراتژی اسپرد مورب با اختیار خرید
انتخاب زمان مناسب برای اجرای استراتژی اسپرد مورب با اختیار خرید نقش تعیینکنندهای در میزان سودآوری و کنترل ریسک این ساختار دارد. این استراتژی برخلاف معاملات جهتدار پرریسک، برای شرایط خاصی از بازار طراحی شده و زمانی بیشترین کارایی را دارد که رفتار قیمت، نوسانات و فضای کلی بازار همراستا با منطق آن باشد.
در ادامه، بهترین شرایط اجرای این استراتژی را بهصورت دقیق و کاربردی مورد بررسی قرار میدهیم:
- انتظار رشد تدریجی و کنترلشده قیمت سهم: مهمترین پیشنیاز موفقیت در استراتژی اسپرد مورب با اختیار خرید داشتن دیدگاه صعودی ملایم نسبت به سهم پایه است. این استراتژی زمانی بهترین عملکرد را دارد که:
- قیمت سهم بهآرامی و مرحلهای افزایش یابد.
- از جهشهای ناگهانی و حرکات شارپی خبری نباشد.
- روند صعودی پایدار اما کمشتاب شکل بگیرد.
در چنین شرایطی، اختیار خرید بلندمدت بهتدریج ارزشمندتر میشود و اختیارهای کوتاهمدت فروختهشده اغلب بدون اعمال منقضی میشوند.
- نوسانات ضمنی متوسط یا در حال کاهش: یکی از عوامل کلیدی در موفقیت استراتژی اسپرد مورب با اختیار خرید، وضعیت نوسان ضمنی (Implied Volatility) است. بهترین شرایط زمانی فراهم میشود که:
- نوسان ضمنی در سطح متوسط قرار داشته باشد.
- یا پس از یک دوره افزایش، وارد فاز کاهش شود.
کاهش نوسان ضمنی باعث افت سریعتر ارزش زمانی اختیارهای کوتاهمدت فروختهشده میشود و در نتیجه، دریافت پریمیومها با ریسک کمتری همراه خواهد بود. در مقابل، نوسان بسیار بالا میتواند احتمال اعمال اختیار فروختهشده را افزایش دهد.
- بازار بدون شوکهای خبری و ریسکهای سیستماتیک: استراتژی اسپرد مورب با اختیار خرید برای بازارهای قابل پیشبینی طراحی شده است، نه شرایط بحرانی یا پرریسک. بنابراین اجرای آن در زمانی مناسبتر است که:
- رویدادهای سیاسی یا اقتصادی پرریسک در پیش نباشد.
- گزارشهای مالی غیرمنتظره منتشر نشود.
- احتمال صف خرید یا فروش هیجانی پایین باشد.
در نبود شوکهای شدید، رفتار قیمت سهم منطقیتر بوده و مدیریت موقعیت سادهتر خواهد بود.
- آمادگی معاملهگر برای مدیریت فعال موقعیت: برخلاف استراتژیهای غیرفعال، استراتژی اسپرد مورب با اختیار خرید نیازمند مدیریت مداوم است. بهترین زمان استفاده از این استراتژی زمانی است که معاملهگر:
- توانایی پایش منظم بازار را داشته باشد.
- با مفاهیم رولکردن (Roll) آشنا باشد.
- بتواند در صورت تغییر شرایط، ساختار را اصلاح کند.
فروش پیدرپی اختیارهای کوتاهمدت و تنظیم قیمت اعمال یا سررسید، بخش جداییناپذیر این استراتژی است.
- عملکرد بهتر در بازارهای رنج یا صعودی ملایم: این استراتژی در مقایسه با بازارهای انفجاری، در بازارهای رنج رو به بالا یا صعودی آرام عملکرد بهتری دارد. در این نوع بازارها:
- اختیارهای کوتاهمدت اغلب بیارزش منقضی میشوند.
- جریان درآمدی پریمیومی شکل میگیرد.
- ریسک اعمال شدن اختیار فروختهشده کاهش مییابد.
در مقابل، در بازارهای بسیار پرنوسان یا صعودهای شارپی، سود استراتژی محدودتر میشود و نیاز به تنظیمات بیشتری خواهد داشت.
بهطور خلاصه، استراتژی اسپرد مورب با اختیار خرید زمانی بهترین انتخاب است که دیدگاه صعودی آرام نسبت به سهم وجود دارد، نوسان ضمنی در سطح منطقی قرار دارد، بازار از شوکهای شدید دور است و معاملهگر توانایی مدیریت فعال دارد. در چنین شرایطی، این استراتژی میتواند ترکیبی متعادل از سودآوری تدریجی، کنترل ریسک و درآمد پایدار را برای معاملهگر فراهم کند.
مزایا و معایب استراتژی اسپرد مورب با اختیار خرید
مزایا
این استراتژی زمانی بهترین بازدهی را دارد که قیمت دارایی پایه بهآرامی رشد کرده و در محدودهای میان دو قیمت اعمال قرار گیرد. در چنین حالتی:
- ریسک محدود و قابل کنترل
- امکان کسب درآمد مستمر از مجموعهای از پریمیومها و رشد قیمت سود
- انعطافپذیری بالا در مدیریت موقعیت
- بهرهبرداری همزمان از روند قیمت و ارزش زمانی
معایب و محدودیتها
- نیاز به مدیریت و پایش مداوم
- سود محدود در صورت جهش شدید قیمت
- حساسیت به تغییرات نوسان ضمنی
- پیچیدگی بیشتر نسبت به استراتژیهای ساده
حداکثر سود، حداکثر زیان و نقطه سر به سر در استراتژی اسپرد مورب با اختیار خرید
درک صحیح از ساختار سود و زیان در استراتژی اسپرد مورب با اختیار خرید یکی از مهمترین گامها برای استفاده حرفهای از این استراتژی محسوب میشود. برخلاف بسیاری از استراتژیهای ساده آپشنی، این ساختار دارای ماهیتی پویا است و رفتار آن در طول زمان، تحت تأثیر قیمت دارایی پایه، نوسان ضمنی و مدیریت معاملهگر تغییر میکند.
به همین دلیل، بررسی حداکثر زیان، حداکثر سود و نقطه سر به سر در این استراتژی نیازمند نگاه تحلیلی و جامع است.
حداکثر زیان در استراتژی اسپرد مورب با اختیار خرید کاملا محدود و از پیش مشخص است. این زیان برابر با هزینه خالص اولیه ایجاد موقعیت است. یعنی تفاوت میان پریمیوم پرداختی برای خرید اختیار خرید بلندمدت و پریمیوم دریافتی از فروش اختیار خرید کوتاهمدت.
این وضعیت زمانی رخ میدهد که قیمت دارایی پایه تا زمان سررسید نهایی اختیار بلندمدت، پایینتر از قیمت اعمال آن باقی بماند. در چنین شرایطی، هر دو اختیار بهتدریج ارزش خود را از دست میدهند و معاملهگر تنها هزینه اولیهای را که برای ورود به موقعیت پرداخت کرده متحمل میشود. نکته مهم این است که حتی در صورت افت شدید قیمت سهم، زیان فراتر از این مبلغ نخواهد رفت و همین ویژگی، این استراتژی را از نظر مدیریت ریسک جذاب میسازد.
در مقابل، سودآوری نهایی استراتژی اسپرد مورب با اختیار خرید محدود اما متغیر است و به مجموعهای از عوامل وابسته است. نخستین عامل، میزان پریمیومهایی است که معاملهگر در طول زمان از فروش اختیارهای خرید کوتاهمدت دریافت میکند. هرچه این فروشها موفقتر انجام شوند و اختیارهای کوتاهمدت بدون اعمال منقضی گردند، مجموع درآمد پریمیومی افزایش خواهد یافت.
عامل دوم، رشد ارزش اختیار خرید بلندمدت است که بهطور مستقیم با افزایش قیمت دارایی پایه ارتباط دارد. هرچه قیمت سهم بهصورت تدریجی و کنترلشده بالاتر رود، ارزش این اختیار بیشتر میشود. عامل سوم نیز اختلاف میان قیمت دارایی پایه و قیمت اعمال اختیار خرید بلندمدت در زمان سررسید نهایی است که تعیینکننده ارزش ذاتی نهایی موقعیت خواهد بود.
به دلیل همین ماهیت پویا، نمیتوان برای این استراتژی یک حداکثر سود ثابت و از پیش تعیینشده تعریف کرد. نحوه مدیریت موقعیت، زمانبندی فروش اختیارهای کوتاهمدت، انتخاب قیمت اعمال و حتی شرایط کلی بازار، همگی میتوانند سقف سود را تغییر دهند. با این حال، معمولا بیشترین سود در شرایطی حاصل میشود که قیمت سهم در محدودهای بین قیمت اعمال اختیار خریداریشده و اختیار فروختهشده نوسان کند و بهتدریج رو به بالا حرکت نماید.
نقطه سر به سر در استراتژی اسپرد مورب با اختیار خرید نیز برخلاف بسیاری از استراتژیهای کلاسیک، یک عدد ثابت و مشخص نیست. از آنجا که معاملهگر میتواند در طول زمان چندین بار اختیار خرید کوتاهمدت بفروشد و پریمیومهای جدیدی دریافت کند، نقطه سر به سر بهصورت مداوم تغییر میکند.
با این حال، بهطور کلی میتوان گفت که نقطه سر به سر این استراتژی معمولا در محدودهای نزدیک به قیمت اعمال اختیار خرید بلندمدت منهای مجموع پریمیومهای خالص دریافتی قرار دارد. هرچه پریمیومهای بیشتری در طول دوره جمعآوری شود، نقطه سر به سر به سمت پایین جابهجا شده و حاشیه امنیت معامله افزایش مییابد.
در مجموع، ساختار سود و زیان در استراتژی اسپرد مورب با اختیار خرید بهگونهای طراحی شده که زیان آن محدود، سود آن قابل مدیریت و نقطه سر به سر آن انعطافپذیر باشد. همین ویژگیها باعث میشود این استراتژی برای معاملهگرانی که به دنبال بازدهی تدریجی، کنترل ریسک و استفاده هوشمندانه از ارزش زمانی آپشنها هستند، گزینهای حرفهای و کارآمد محسوب شود.
مثال عددی استراتژی اسپرد مورب با اختیار خرید
فرض کنید سهم خودرو با قیمت ۵۰۰۰ تومان معامله میشود و تحلیلگر انتظار حرکت صعودی ملایم دارد. ساختار زیر ایجاد میشود:
- خرید اختیار خرید سهماهه با قیمت اعمال ۵۰۰۰ تومان به قیمت ۳۰۰ تومان
- فروش اختیار خرید یکماهه با قیمت اعمال ۵۵۰۰ تومان به قیمت ۱۲۰ تومان
- هزینه اولیه: ۱۸۰ تومان
سناریو ۱: قیمت در پایان ماه به حدود ۵۴۰۰ تومان برسد (رشد تدریجی)
اختیار کوتاهمدت بیارزش میشود، اختیار بلندمدت ارزش حدود ۴۰۰ تومان کسب میکند، معاملهگر اختیار جدید دیگری برای ماه بعد میفروشد و پریمیوم جدید دریافت میکند.
سود برابر دریافت پریمیومها + رشد ارزش اختیار بلندمدت = ۴۹۰ تومان
سناریو ۲: قیمت به بالای ۶۰۰۰ تومان برسد (رشد شدید)
در صورت جهش، اختیار فروختهشده زیانآور میشود اما افزایش ارزش اختیار بلندمدت معمولا این زیان را جبران کرده و موقعیت را در محدوده سود نگه میدارد.
سناریو 3: قیمت به زیر ۴۸۰۰ سقوط کند (افت قیمت)
هر دو اختیار ارزش خود را از دست میدهند، زیان تنها محدود به هزینه اولیه یعنی ۱۸۰ تومان باقی میماند.
تحلیل نمودار سود و زیان در استراتژی اسپرد مورب با اختیار خرید
نمودار سود و زیان در استراتژی اسپرد مورب با اختیار خرید ماهیتی پویا و متغیر دارد و برخلاف بسیاری از استراتژیهای کلاسیک آپشن، شکل ثابتی در طول زمان حفظ نمیکند. دلیل این ویژگی، ترکیب همزمان اختلاف سررسید، اختلاف قیمت اعمال و امکان فروش مکرر اختیارهای کوتاهمدت است که باعث میشود رفتار این استراتژی بهصورت مداوم تحت تأثیر شرایط بازار تغییر کند.
در ابتدای تشکیل موقعیت، نمودار سود و زیان معمولا در ناحیه منفی قرار دارد. این زیان اولیه ناشی از پرداخت هزینه خالص ورود به معامله است. یعنی مبلغی که معاملهگر برای خرید اختیار خرید بلندمدت پرداخت کرده و بخشی از آن با پریمیوم اختیار فروختهشده جبران شده است. در این مرحله، استراتژی هنوز وارد فاز سودآوری نشده و ارزش زمانی نقش پررنگی در تعیین نتیجه دارد.
با افزایش تدریجی و کنترلشده قیمت دارایی پایه، رفتار نمودار بهتدریج تغییر میکند و منحنی سود وارد ناحیه مثبت میشود. در این شرایط، اختیار خرید بلندمدت بهدلیل افزایش قیمت سهم و باقیماندن زمان تا سررسید، ارزش بیشتری پیدا میکند، در حالی که اختیار خرید کوتاهمدت فروختهشده بهسرعت دچار افت ارزش زمانی میشود و اغلب بدون اعمال منقضی میگردد. همین ترکیب باعث میشود استراتژی وارد محدوده سودآور شود.
بیشترین سود در استراتژی اسپرد مورب با اختیار خرید معمولا در محدودهای شکل میگیرد که قیمت سهم بین قیمت اعمال اختیار خریداریشده و قیمت اعمال اختیار فروختهشده قرار دارد. در این ناحیه، اختیار کوتاهمدت تقریباً بیارزش شده و اختیار بلندمدت بیشترین ارزش ذاتی و زمانی را داراست. این نقطه، بهینهترین وضعیت برای عملکرد استراتژی محسوب میشود و معاملهگر میتواند از مجموع پریمیومهای دریافتی و رشد قیمت سهم بیشترین بهره را ببرد.
در صورتی که قیمت سهم با شدت بیشتری افزایش یابد و از قیمت اعمال اختیار فروختهشده عبور کند، شکل نمودار دستخوش تغییر میشود. در این حالت، شیب منحنی سود کاهش مییابد و حالت تختتری به خود میگیرد.
علت این موضوع آن است که هرچند اختیار خرید بلندمدت همچنان از رشد قیمت سهم سود میبرد، اما زیان ناشی از اختیار خرید فروختهشده بخشی از این سود را خنثی میکند. به همین دلیل، در بازارهای انفجاری و صعودهای شارپی، این استراتژی معمولا بازدهی کمتری نسبت به بازارهای صعودی آرام دارد.
در مقابل، اگر قیمت دارایی پایه کاهش یابد یا زیر قیمت اعمال اختیار خرید بلندمدت باقی بماند، منحنی سود و زیان به سمت ناحیه منفی حرکت میکند. با این حال، یکی از مزایای مهم استراتژی اسپرد مورب با اختیار خرید این است که زیان در چنین شرایطی محدود باقی میماند و از هزینه خالص اولیه فراتر نمیرود. حتی در صورت افت محسوس قیمت سهم، ساختار استراتژی مانع از بروز زیانهای نامحدود میشود.
ویژگی متمایز نمودار این استراتژی آن است که با گذشت زمان و فروش مجدد اختیارهای کوتاهمدت، شکل نمودار بهطور مستمر تغییر میکند. هر بار دریافت پریمیوم جدید، محدوده سودآور استراتژی را جابهجا کرده و نقطه سر به سر را بهبود میبخشد. به همین دلیل، تحلیل نمودار سود و زیان در استراتژی اسپرد مورب با اختیار خرید یک فرآیند ایستا نیست و نیازمند مدیریت فعال، بررسی مداوم شرایط بازار و تصمیمگیری هوشمندانه در خصوص تمدید یا اصلاح موقعیتها است.
در نهایت، میتوان گفت که نمودار سود و زیان این استراتژی بازتاب دقیقی از فلسفه آن است. یعنی سودآوری تدریجی، ریسک محدود و وابستگی بالا به مدیریت حرفهای. همین ساختار پویا، استراتژی اسپرد مورب با اختیار خرید را به ابزاری قدرتمند برای معاملهگرانی تبدیل میکند که به دنبال کنترل نوسان و کسب بازدهی پایدار در بازار آپشن هستند.
جمعبندی استراتژی اسپرد مورب با اختیار خرید
استراتژی اسپرد مورب با اختیار خرید از جمله پیشرفتهترین و منعطفترین ساختارهای معاملاتی در بازار آپشن بهشمار میآید که به معاملهگر این امکان را میدهد همزمان به سه هدف مهم دست یابد: کسب درآمد مستمر، کنترل ریسک و بهرهمندی از افزایش تدریجی قیمت دارایی پایه.
این استراتژی بیشترین کارایی را در بازارهایی دارد که روندی آرام و قابل پیشبینی دارند و معاملهگر میتواند با فروش متوالی اختیارهای کوتاهمدت، یک جریان درآمدی منظم و پایدار ایجاد کند.
ترکیب هوشمندانه عواملی مانند ریسک محدود، قابلیت تنظیم و بهینهسازی مداوم موقعیت و استفاده مؤثر از ارزش زمانی اختیارها، باعث شده است این استراتژی به انتخابی محبوب در میان معاملهگران حرفهای تبدیل شود؛ معاملهگرانی که بهدنبال بازدهی پایدار، انعطافپذیری بالا و مدیریت دقیق معاملات خود هستند.
در مجموع، استراتژی اسپرد مورب با اختیار خرید یکی از کارآمدترین ابزارهای معاملاتی در بازار آپشن محسوب میشود که با تلفیق درآمد دورهای، مدیریت ریسک و بهرهگیری از رشد تدریجی قیمت، زمینه ایجاد عملکردی باثبات را فراهم میکند. این استراتژی زمانی بهترین نتایج را ارائه میدهد که بازار از نوسانات شدید دور باشد و معاملهگر با رویکردی فعال و تحلیلی، موقعیتهای خود را بهصورت مستمر مدیریت کند.
| ویژگی | توضیح |
|---|---|
| نام استراتژی | استراتژی اسپرد مورب با اختیار خرید |
| جهت بازار | صعودی ملایم |
| نوع معامله | خرید کال بلندمدت + فروش کال کوتاهمدت |
| ریسک | محدود |
| سود | محدود و تدریجی |
| نیاز به مدیریت | بالا |
نظرات کاربران